
Sefydliad: Y Ganolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau (CHEME) ym Mhrifysgol Bangor, Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy, Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BCUHB), Iechyd Cyhoeddus Cymru ac Undeb Rygbi Cymru.
Cyswllt Allweddol: Dr Carys Jones, CHEME, Prifysgol Bangor, c.l.jones@bangor.ac.uk
Pa gwestiwn y gwnaethom lwyddo i fynd i’r afael ag ef?
Mae’r Ganolfan Iechyd yn defnyddio Cyllid Gofal Annibynnol gan Gyngor Conwy i hyrwyddo annibyniaeth i bobl â chyflyrau cronig ac yn canolbwyntio ar fynd i’r afael ag anghydraddoldebau a gwella canlyniadau i’r bobl dlotaf drwy ddiddymu rhwystrau at ymarfer corff, a hyrwyddo dulliau cyd-gynhyrchu a hunan-reoli amodau.
Beth wnaethon ni?
Wedi’i ariannu gan lif Gofal Cymdeithasol Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru, fe wnaethom werthuso effaith y Ganolfan Iechyd ar Lesiant a chyfranogiad cymdeithasol ei chyfranogwyr, ac archwilio’r ffactorau sy’n arwain at weithredu, ac ymgysylltu â’r Ganolfan Iechyd yn llwyddiannus. Dr Carys Jones fu’n goruchwylio’r gwaith o archwilio data’r Ganolfan Iechyd ar batrymau mynychu, yn ogystal â gwerthuso’r ffactorau sy’n gysylltiedig â gweithrediad ac ymgysylltiad llwyddiannus â chleientiaid ac arwain dadansoddiad adenillion cymdeithasol ar fuddsoddiad a oedd yn archwilio’r gwerth cymdeithasol a gynhyrchwyd gan y Ganolfan Iechyd.

Beth oedd yr effaith?
Os ydym am wella cyfranogiad cymdeithasol ac asedau yn y gymuned, mae angen gwerthuso’r mentrau presennol er mwyn deall beth sy’n gweithio ac i bwy, ac i gadarnhau’r gwerth a gynhyrchir gan y mentrau hyn. Mae ein canfyddiadau yn awgrymu mai’r gymhareb adenillion cymdeithasol ar fuddsoddiad i gostau oedd bod £5.07 o werth cymdeithasol yn cael ei greu am bob £1 a fuddsoddir yn y Ganolfan Iechyd. Llwyddodd dros hanner y cleientiaid i leihau eu Mynegai Màs y Corff, gyda thraean yn lleihau eu pwysedd gwaed ac roedd ansawdd eu bywyd wedi gwella ar ôl 16 wythnos.
Rhannwyd canfyddiadau’r astudiaeth gydag ystod eang o gynulleidfaoedd, gan wella’r cysylltiadau a oedd eisoes yn bodoli gyda rhanddeiliaid allweddol a chreu diddordeb o’r newydd mewn cydweithrediadau newydd.

“Mae cydweithio’n agos gyda rhanddeiliaid allweddol y Ganolfan Iechyd ar hyd yr astudiaeth gyfan wedi sicrhau bod yr ymchwil yn berthnasol i ddefnyddwyr gwasanaeth a’r rhai sy’n trefnu a darparu’r Ganolfan Iechyd.. Llwyddodd y cydweithrediad hwn i helpu i leihau’r bwlch rhwng cynhyrchu ymchwil a defnyddio ymchwil, a chyflymu effaith y llwybr” Dr Carys Jones.